Przeciwdziałanie nadmiernemu przestrzeganiu regulacji AML/CTF
Przepisy dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy (AML) i finansowaniu terroryzmu (CTF) są kluczowe w zapobieganiu przestępstwom finansowym. Niemniej jednak nadmierne przestrzeganie tych regulacji – kiedy organizacje idą dalej niż wymagane standardy – może prowadzić do niezamierzonych konsekwencji. Obecnie wszyscy jesteśmy świadkami nieuzasadnionego wydłużenia czasu onboardingu klienta przez instytucje bankowe czy ciągłego napływu skarg od linii biznesowych, np. od menedżerów ds. relacji z klientem, do jednostek zgodności, dotyczących nieuzasadnionych i ciągłych wniosków o dokumenty pomocnicze. Mimo że wydaje się to roztropne, nadmierne przestrzeganie zasad może mieć negatywne skutki dla firm i klientów.
Główne skutki nadmiernego przestrzegania regulacji AML/CTF
Zwiększone koszty operacyjne, m.in. przez alokację zasobów (doświadczonego personelu, czasu i technologii) na funkcje zgodności, często prowadzą do nieefektywności. Wyższe koszty systemów zgodności: instytucje finansowe, szczególnie małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), mogą wydawać za dużo na wdrażanie zbyt skomplikowanych nowych technologii AML/CTF do weryfikacji tożsamości klientów i monitorowania i oceny ich zachowań i ryzyka (KYC/CDD) lub systemów monitorowania transakcji, które są niepotrzebne do przestrzegania regulacji. Zwiększone obciążenie raportowe: firmy mogą generować i składać przytłaczającą liczbę raportów o podejrzanej aktywności (SAR) jako wynik “defensywnej zgodności”, co może przytłoczyć zespoły dochodzeniowe i zgodności oraz zewnętrznych regulatorów, bez znaczącego wykorzystania SAR do odkrywania nielegalnych działań.
Konsekwencje dla klientów i prywatności
Nadmierne przestrzeganie regulacji może prowadzić do “de-risking”, gdzie instytucje finansowe decydują się na zamknięcie lub ograniczenie usług dla pewnych klientów wysokiego ryzyka, sektorów czy krajów, aby uniknąć potencjalnych naruszeń regulacji. To często wpływa na niewinnych klientów, takich jak organizacje non-profit (NGO), małe firmy o intensywnym charakterze gotówkowym, czy osoby z rynków wschodzących, co prowadzi do ograniczonego dostępu do usług bankowych czy finansowych. Nadmierne, nieprofesjonalne procesy due diligence (CDD) i weryfikacji tożsamości klienta (KYC) mogą pogorszyć doświadczenia biznesowe klienta. Długotrwałe procesy otwierania konta, częste wnioski o dokumentację i nadmierna wnikliwość mogą frustrować klientów i skłonić ich do szukania alternatywnych usługodawców, czasami nielegalnych lub nienadzorowanych. Nadmierna ostrożność w monitorowaniu i przetwarzaniu transakcji może opóźniać legalne transakcje, szkodząc wzrostowi i operacjom biznesowym.
Wpływ na inkluzyjność finansową
Nadmierne przestrzeganie regulacji może nieproporcjonalnie wpływać na osoby o niskich dochodach czy uchodźców, na przykład niektórych uchodźców z Ukrainy, którzy mogą nie posiadać pełnej dokumentacji często wymaganej przy rygorystycznych kontrolach KYC, i którzy zostali odmówieni usług bankowych przez niektóre instytucje bankowe UE. 4 marca 2022 r. aktywowano Dyrektywę o Ochronie Tymczasowej (2001/55/EC). Ta dyrektywa zapewnia tymczasowe prawo pobytu w UE dla uchodźców z Ukrainy i związane z tym prawo do korzystania z konta płatniczego z podstawowymi funkcjami.
Nicolas Poumpourides to doświadczony compliance officer z 23-letnim doświadczeniem menedżerskim w branżach prawnej, finansowej i bankowej.
